Mimo kryzysu ekonomicznego, zdaniem większości ekspertów, prognozy dla rynku TSL na rok 2023 są dość optymistyczne . Polska wciąż pozostaje konkurencyjnym rynkiem ze względu na relatywnie niskie koszty operacyjne i swoje położenie geograficzne. Dobrą koniunkturę napędza rosnący internetowy handel detaliczny. Jednocześnie uczestnicy rynku TSL muszą przygotować się w bieżącym roku na zmiany prawne, które mniej lub bardziej odbiją się na ich działalności.

Spis treści

Część przepisów zdążyła już wejść w życie, natomiast niektóre są w zaawansowanej fazie planowania. Przedsiębiorstwa zajmujące się przewozem materiałów niebezpiecznych odczują zmiany wynikające z nowelizacji konwencji ADR na lata 2023-2025, która standardowo następuje co 2 lata. Na czym polegają kluczowe modyfikacje w najnowszej wersji umowy? Jakie zmiany prawne dodatkowo odbiją się na branży TSL w 2023 roku? Zapraszamy do zapoznania się z krótkim przewodnikiem!

Nowelizacja umowy ADR 2023-2025

Umowa ADR będąca międzynarodowym porozumieniem dotyczącym przewozu materiałów niebezpiecznych doczekała się nowelizacji. Warto pamiętać, że przedsiębiorstwa tradycyjnie mają do dyspozycji półroczny okres przejściowy na wdrożenie zatwierdzonych zmian. Chociaż przepisy obowiązują od 1 stycznia 2023 roku, ich faktyczne egzekwowanie rozpocznie się po 30 czerwca. Zostało więc jeszcze nieco czasu, by przystosować przedsiębiorstwo do nowych warunków. Zmiany w przepisach nie są na szczęście liczne.

Najważniejsze zmiany w nowelizacji umowy ADR 2023-2025:

  • Część 1 – w tej części dokumentu pojawiły się między innymi nowe przepisy dotyczące naczyń ciśnieniowych wielokrotnego napełniania używanych na terenie Stanów Zjednoczonych. Dodatkowo wydłużono możliwość stosowania niektórych kontenerów-cystern niespełniających obecnych wymagań (1.6.4.61 oraz 1.6.4.62).
  • Część 2 – z klasyfikacji ADR usunięto pozycję UN1169, czyli EKSTRAKTY AROMATYCZNE CIEKŁE. W zamian pojawiła się nowa pozycja: UN 3550, oznaczająca DIHYDROTLENEK KOBALTU PROSZEK, zawierający nie mniej niż 10 % cząstek respirabilnych. 
  • Część 3 – do niektórych pozycji dodano nowe przepisy, a także zmieniono kilka nazw substancji.
  • Część 4 – w tej części pojawiły się nowe instrukcje pakowania poszczególnych związków chemicznych. Jednocześnie określono, że masa transportowanego ładunku może teraz przekraczać 400 kg, co pozytywnie wpłynie na opłacalność przewozu tych substancji.
  • Część 5 – w tej części najważniejsza zmiana dotyczy przewozu baterii litowo-jonowych. Modyfikacja odnosi się do symbolu służącego do oznaczania tego typu ładunku – 5.4.1.1.3.2. W nowych przepisach przewidziano na nim wyłącznie miejsce na numer UN, natomiast nie trzeba już umieszczać pod spodem numeru telefonu w celu uzyskania dodatkowych informacji. Do końca 2026 roku dotychczasowe znaki mogą być jednak stosowane. Pewnym modyfikacjom uległy także dokumenty przewozowe towarzyszące transportowaniu odpadów.
  • Część 6 – ta część dokumentu, która określa wymagania dotyczące konstrukcji i badania opakowań, dużych pojemników do przewozu luzem, opakowań dużych, cystern i kontenerów, doczekała się wielu nowych norm ISO.
  • Część 7 – duże pojemniki do przewozu luzem, czyli DPPL (rozdział 7.2.4) od teraz powinny być transportowane w zamkniętych pojazdach i kontenerach. Z dokumentu usunięto przepis mówiący o tym, że elastyczne DPPL mogą być transportowane jedynie przykryte opończą.
  • Część 8 – najważniejsza zmiana polega na tym, że nie istnieje już obowiązek przewożenia certyfikatu pakowania kontenera lub pojazdu.
  • Część 9 – pojawiły się w niej nowe przepisy dotyczące konstrukcji niektórych pojazdów. Dotyczy to szczególnie pojazdów FL transportujących skroplone o sprężone gazy palne opatrzone kodem F. Od teraz muszą one być wyposażone w automatyczny system tłumienia ognia w komorze silnika oraz zabezpieczenia termiczne zapobiegające rozprzestrzeniania się ognia ze wszystkich kół.

Wprowadzone w dokumencie zmiany nie są rewolucyjne, ale warto zapoznać się z całością nowej umowy, by nie narazić się na niepotrzebne kary.

Nowe tachografy

Dość istotne zmiany, choć wprowadzane stopniowo, dotyczą kontroli czasu pracy kierowców. Od 21 sierpnia 2023 roku nastąpi obowiązek montowania w pojazdach tachografów inteligentnych drugiej generacji.

Przedstawiciele branży TSL na razie nie muszą szczególnie się tym przejmować. Przepisy dotyczyć będą wyłącznie pojazdów zarejestrowanych po tej dacie. Natomiast niebawem się to zmieni, ponieważ do końca roku 2024 wymianie podlegać będą najstarsze urządzenia używane w transporcie międzynarodowym, natomiast do 20 lipca 2025 roku przepis dotyczyć będzie wszystkich tachografów.

Nowe opłaty za drogi

Tę zmianę użytkownicy pojazdów ciężkich poznali już na początku roku, ponieważ weszła w życie 1 stycznia. Obwieszczenie Ministra Infrastruktury z 29 listopada 2022 roku objęło nowe wysokości stawek opłaty elektronicznej[2]. Poza tym wkrótce sieć płatnych dróg w Polsce zostanie prawdopodobnie rozszerzona.

Miejsca postojowe

Do 15 stycznia 2023 roku przewoźnicy byli zobowiązani do zgłoszenia GITD swojej bazy postojowej. Pojawił się obowiązek posiadania miejsc postojowych w liczbie co najmniej 1/3 liczby posiadanych we flocie pojazdów.

Oświadczenie o liczbie zatrudnionych wykonujących operacje transportowe

31 marca bieżącego roku minął termin, w którym przewoźnicy byli zobowiązani do zgłoszenia GITD informacji o liczbie osób zatrudnionych wykonujących operacje transportowe w roku poprzednim. Informacje dotyczyły stanu aktualnego na dzień 31 grudnia poprzedniego roku.

Wzrost płacy minimalnej

Ostatnia godna odnotowania zmian nie dotyczy wyłącznie branży TSL, ale całej gospodarki. Chodzi o wzrost płacy minimalnej, która od 1 stycznia wynosi 3 490 zł brutto, natomiast 1 lipca 2023 roku sięgnie  3 600 zł brutto. Stawki godzinowe wzrastają natomiast odpowiednio do  22,80 zł oraz 23,50 zł. Jednocześnie wzrosła również wysokość diety krajowej, która teraz wynosi 45 złotych za dobę.

Pod względem zmian prawnych rok 2023 nie jest szczególnie przełomowy dla branży TSL, jednak wszystkie przedsiębiorstwa zajmujące się przewozem ADR powinny mieć na uwadze ostatnią nowelizację przepisów.

[1] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20220001167

[2] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20220001167